Tết Hàn Thực là tết gì? Nguồn gốc và ý nghĩa lễ Hàn Thực

Tết hàn thực hay còn gọi là tết bánh trôi, tết bánh chay. Vào ngày tết hàn thực hằng năm các gia đình sẽ chuẩn bị bánh trôi, bánh chay để cúng phật cũng như cúng gia tiên. Cùng học viện phong thủy Brich tìm hiểu xem tết hàn thực là ngày gì? Nguồn gốc tết hàn thực và ý nghĩa của tết hàn thực qua bài viết sau.

1. Tết Hàn Thực là ngày gì?

Tết Hàn Thực là gì? Là một trong những ngày lễ truyền thống của người Việt Nam, được tổ chức vào ngày 3 tháng 3 Âm lịch hàng năm. Đây là một trong những ngày lễ quan trọng trong năm. 

Về mặt ngữ nghĩa, “寒 食 – hàn thực” có nghĩa là “thức ăn lạnh”. Trong ngày này, mọi người thường nặn bánh trôi và bánh chay để cúng lễ cho tổ tiên. 

2. Ý nghĩa tết Hàn Thực

Tết Hàn Thực mang trong mình nhiều ý nghĩa đặc biệt và quan trọng đối với người Việt Nam. Đầu tiên, đây là dịp để tôn vinh lòng hiếu thảo và lòng nhân ái của người Việt, đặc biệt là sự quan tâm và chăm sóc của cha mẹ đối với con cái. Tết Hàn Thực cũng là ngày hội văn hóa để tưởng nhớ công ơn của tổ tiên và các bậc tiền bối, ghi nhớ những giá trị văn hoá truyền thống của đất nước.

Ngoài ra, Tết Hàn Thực còn có ý nghĩa về tâm linh. Trong tín ngưỡng dân gian, ngày này được coi là ngày linh thiêng, nơi các linh hồn của các tổ tiên được cầu nguyện và tưởng nhớ. Đây là dịp để người Việt thể hiện lòng kính trọng và tôn vinh đối với tổ tiên và các vị thần linh.

Cuối cùng, Tết Hàn Thực còn đánh dấu sự trở lại của mùa xuân sau khi trải qua một mùa đông dài, tượng trưng cho sự đổi mới, tươi trẻ và hy vọng trong cuộc sống. Trong bối cảnh hiện nay, Tết Hàn Thực trở thành một dịp để mọi người cùng nhau sum vầy, tôn vinh truyền thống văn hoá và đoàn kết với nhau, tạo nên sức mạnh đoàn kết của cộng đồng.

3. Nguồn gốc ngày tết hàn thực

Sự tích tết hàn thực vốn dĩ có nguồn gốc từ Trung Quốc, thông qua điển tích của ông Giới Tử Thôi thời Đông Chu liệt quốc. 

Tương truyền, trong lúc loạn lạc, vua nước Tấn là Tấn Văn Công phải phiêu bạt khắp nơi, trong đó có nước Tề và nước Sở. Cố vấn trung thành của ông, Giới Tử Thôi, luôn đồng hành và giúp ông hoạch định chiến lược.

Một hôm, chạy trốn và hết lương thực, Giới Tử Thôi đã xả thân cắt một miếng đùi của mình để đút cho vua. Khi biết được sự hy sinh này, nhà vua vô cùng cảm động và biết ơn.

Giới Tử Thôi đã trung thành phục vụ nhà vua trong mười chín năm và cũng trở thành một nhà chiến lược tài ba theo đúng nghĩa của mình. Khi Tấn Văn Công cuối cùng giành lại ngôi vị của mình, ông ta ban thưởng cho những người đã phục vụ ông ta nhưng lại quên tôn vinh Giới Tử Thôi.

Cảm thấy bổn phận của một thần dân trung thành là phục vụ nhà vua, Giới Tử Thôi không hề oán hận. Anh trở về quê hương và sống một cuộc sống yên bình trên núi với mẹ. Khi nhà vua nhận ra sai lầm của mình và triệu tập anh ta, Giới Tử Thôi đã từ chối trở về và thay vào đó chọn chết cùng mẹ trong một trận cháy rừng mà nhà vua đã đốt cháy để buộc anh ta phải trốn thoát.

Thương tiếc, vua cho lập đền thờ Giới Tử Thôi trên núi, sau đổi tên là Giới Sơn. Ông cũng ra lệnh rằng từ ngày mồng ba đến ngày mồng năm tháng ba âm lịch, mọi người không được đốt lửa và chỉ được ăn đồ nguội để tưởng nhớ sự hy sinh của Giới Tử Thôi. Vì vậy, lễ hội Hàn Thực ra đời không chỉ để ghi nhớ hành động cao cả của Giới Tử Thôi mà còn để đề cao đức tính trung thành và hy sinh.

4. Tết hàn thực ngày nào năm 2023

Tết hàn thực ngày nào là câu hỏi mọi người thường tìm kiếm. Tết hàn thực 2023 tết hàn thực được diễn ra vào ngày mùng 3 tháng 3 âm lịch, tức là thứ 7 ngày 22 tháng 4 lịch dương.

5. Tết hàn thực có phải là tết thanh minh?

Tết hàn thực và tết thanh minh thông thường diễn ra trong tháng 3 âm, nên nhiều người dễ bị nhầm lẫn. Tuy nhiên đây là hai ngày lễ tết khác nhau. Chúng đều quan trọng nhưng hướng tới ý nghĩa khác nhau hoàn toàn.

Trong ngày Tết Lễ Hàn thực, các gia đình sẽ thường chuẩn bị các mâm cỗ để dâng cúng ông bà tổ tiên và lễ Phật nhằm bày tỏ lòng thành kính và sự biết ơn đến những người đã mất. Bên cạnh đó, mọi người còn cùng nhau thưởng thức bánh trôi, bánh chay và cầu mong sự bình an, may mắn đến với gia đình.

Tết Thanh Minh lại là dịp để con cháu đến viếng và chăm sóc mộ của ông bà tổ tiên. Những người đã khuất sẽ được tảo mộ, sửa sang và trang trí thật đẹp đẽ để bày tỏ lòng tôn kính và nhớ thương. Đây cũng là dịp để mọi người tạm rời xa cuộc sống bận rộn, trở về quê hương và cùng nhau tham gia vào các hoạt động truyền thống như thả diều, đánh bài, chơi nhạc cụ.

Bên cạnh đó, Tết Hàn thực diễn ra cố định vào ngày 3/3 âm lịch, trong khi Tết Thanh Minh lại không có ngày cố định mỗi năm, tết thanh minh chỉ diễn ra khi kết thúc tiết xuân phân, bắt đầu tiết thanh minh và ngày đầu tiên trong tiết thanh minh sẽ được gọi là tết thanh minh.

Dù có khác biệt trong ý nghĩa và hoạt động, nhưng cả hai ngày lễ đều là những dịp để người Việt tưởng nhớ và tri ân ông bà tổ tiên, đồng thời cũng là nơi để gia đình đoàn tụ và tạo thêm sự gắn kết.

Trên đây là những thông tin bạn nên biết về lễ hàn thực, nguồn gốc và ý nghĩa tết hàn thực, hy vọng bạn đã có thêm kiến thức bổ ích để chuẩn bị ngày lễ hàn thực thật chu đáo bên gia đình và người thân.

Nguồn ảnh: Pinterest